Yazar: Abdulsamed Veli
Birçok “uzman“, ABD Başkanı Donald Trump’ı sorunları bir iş adamı gibi çözmekle eleştiriyor. Ancak duygulardan ve hayali ilkelerden uzak, doğrudan gerçeklere bakalım.
ABD’nin ticaret dengesi uzun süredir negatif durumda. Yani ülke, ihraç ettiğinden daha fazla ürün ithal ediyor. Başlıca ticaret ortakları olan Çin, Japonya, Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği gibi ülkeler ise ABD ile ticarette pozitif bir dengeye sahip.
Peki, ABD’nin 2024 yılı itibarıyla en çok ihraç ettiği ürünler neler? İşte ilk 10 grup:
1. Petrol, gaz ve petrol ürünleri – 320 milyar dolar
2. Silah ve uzay sistemleri – 318 milyar dolar
3. Makine mühendisliği (nükleer dahil) – 252 milyar dolar
4. Elektronik ve elektrikli ekipmanlar – 213 milyar dolar
5. Tarım ürünleri – 195 milyar dolar
6. Taşıtlar (uçak hariç) – 143 milyar dolar
7. Sivil havacılık ürünleri – 134 milyar dolar
8. Tıbbi, ölçüm ve optik cihazlar – 106 milyar dolar
9. Polimerler, plastikler ve katalizörler – 80 milyar dolar
10. Organik kimyasallar ve ilaçlar – 51 milyar dolar
Bu ürünler, Amerikan sanayisinin dünya pazarına sunduğu en önemli kalemler. Peki, bu ürünlerde ABD’nin en büyük rakipleri kimler? Yine aynı ülkeler: Çin, Japonya, Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği.
Trump’ın Stratejisi Ne?
Trump, Amerikan sanayisini korumak için bu ülkelere gümrük tarifeleri uyguluyor. Elbette bu adım karşılık buluyor ve ticaret savaşları başlıyor. Ancak bazı sektörlerde ABD’nin rakipsiz olduğu açık. Örneğin Kanada, yüzölçümü büyük bir ülke olmasına rağmen nüfusu Kaliforniya eyaletinden daha az. Texas eyaletinin GSYİH’si ise Kanada’nın toplamından birkaç kat daha fazla. Bu eşitsiz güç dengesi, uzun vadede kazananın kim olacağını gösteriyor. İşte bu yüzden Trump, Kanada’nın ABD’nin 51. eyaleti olmasının Kanada için daha kârlı olacağını söylüyor.
Rakipleri Zayıflatmak İçin Ne Yapıyor?
Bir diğer strateji ise doğal rakiplerin gücünü kırmak. Örneğin ABD’nin petrol ve petrol ürünlerindeki rakipleri kim? Rusya, İran, Irak, Suriye ve Venezuela. Hepsi de ABD’nin yaptırımlarına maruz kalmış durumda. Sebep? Elbette rekabet!
Silah pazarında rakipler ise Rusya, Avrupa ve Çin. Bu alanda da ciddi bir pazar mücadelesi var. Diğer sektörlerde de aynı tablo geçerli.
Samuel Huntington’ın Kehaneti
Tam 30 yıl önce, büyük Amerikalı düşünür Samuel Huntington’ın yazdığı “Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması” adlı kitapta bugün yaşananlar öngörülmüştü. Huntington, dünyanın nasıl şekilleneceğini detaylarıyla anlatmıştı. Merak edenler için bu kitap, bugünü anlamak için eşsiz bir rehber.
Gerçekleri görmek isteyenlere iyi okumalar!